Έχεις καθίσει ποτέ να αναλογιστείς πόσο σημαντική και ξεχωριστή είναι η κάθε μέρα; Σαν ανθρώπινα όντα έχουμε συνηθίσει να παίρνουμε κάποια πράγματα για δεδομένα και ξεχνάμε τα πιο μικρά και τα πιο σημαντικά. Αν κάνεις μια αναδρομή στο παρελθόν θα ανακαλύψεις πως η σημερινή μέρα, όπως και κάθε μέρα, έχει κάτι το μοναδικό διότι με το πέρασμα του χρόνου πολλά πράγματα συνέβησαν την συγκεκριμένη μέρα. Αν κάθε πρωί που ξυπνάς γκουγκλάρεις ‘’τι έγινε σαν σήμερα’’ θα βρεθείς προ εκπλήξεως με τα πόσα γεγονότα έχουν συμβεί ανά τα χρόνια μια συγκεκριμένη ημερομηνία. Πάμε να δούμε μια ακόμη σημαντική ημερομηνία. Τη χθεσινή για παράδειγμα, 6 Νοεμβρίου ξέρεις άραγε πόσα έχουν συμβεί ανά τα χρόνια; Τόσο στην Ελλάδα, όσο και στον κόσμο αλλά και την Ευρώπη. Ας δούμε, ας θυμηθούμε κάποια από αυτά κι ας εστιάσουμε σε αυτό που θεωρούμε πιο σημαντικό.
Σαν χθες λοιπόν, 6 Νοεμβρίου 1860 ο Αβραάμ Λίνκολν κερδίζει τις εκλογές και γίνεται Πρόεδρος των ΗΠΑ. Την ίδια ημέρα το 1985 ξεσπά το σκάνδαλο Irangate. Ο αμερικανικός Τύπος αποκαλύπτει ότι αξιωματικοί της κυβέρνησης Ρίγκαν πούλησαν όπλα στο Ιράν και με τα κέρδη χρηματοδότησαν τον αγώνα των Κόντρας στη Νικαράγουα για την ανατροπή της κυβέρνησης των Σαντινίστας. Όσον αφορά, την Ελλάδα, στις 6 Νοεμβρίου 1992 η Ελλάδα υπογράφει τη Συνθήκη του Σένγκεν.
Το πιο σημαντικό όμως κατ’ εμέ είναι το γεγονός πως η 6η Νοεμβρίου είναι Παγκόσμια Ημέρα και πολύ λίγοι το γνωρίζουν αυτό. Η 6η Νοεμβρίου, το 2001, καθιερώθηκε ως «Παγκόσμια Ημέρα για την Παρεμπόδιση της Εκμετάλλευσης του Περιβάλλοντος στον Πόλεμο και τις Ένοπλες Συγκρούσεις», από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με το σκεπτικό ότι η ζημιές που προκαλούνται στο περιβάλλον κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων επηρεάζουν τα οικοσυστήματα και τους φυσικούς πόρους για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα μετά το τέλος των συγκρούσεων.
Μετά τη λήξη ενός πολέμου, φυσικό επόμενο είναι η ανθρωπότητα να μετράει τις απώλειες σε όρους νεκρών και τραυματιών, στρατιωτών και μάχων, κατεστραμμένων πόλεων και τρόπους, λύσεις διαβίωσης.
Το θύμα του πολέμου που συχνά έμενε και μένει στην αφάνεια είναι το περιβάλλον. Οι καλλιέργειες έχουν πλέον καεί, το χώμα είναι δηλητηριασμένο, τα ύδατα έχουν ρυπανθεί, τα δάση έχουν καταστραφεί και τα περισσότερα ζώα είναι πλέον νεκρά. Η ζημιά που προέρχεται από τις ένοπλες συγκρούσεις έχει μακροπρόθεσμο αρνητικό αντίκτυπο στο οικοσύστημα.
Στη Κεντρική και Ανατολική Αφρική σήμερα, η παράνομη διακίνηση ορυκτών, άγριας ζωής, άνθρακα και ναρκωτικών χρηματοδοτεί παράνομες δραστηριότητες και υποστηρίζει ένοπλες ομάδες και εγκληματικά δίκτυα.
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), τα τελευταία 60 χρόνια, τουλάχιστον το 40 τοις εκατό όλων των εσωτερικών συγκρούσεων οφείλεται στην εκμετάλλευση των φυσικών πόρων είτε υψηλής αξίας όπως η ξυλεία, χρυσός, πετρέλαιο, είτε σπάνιων πόρων όπως η εύφορη γη και το νερό.
Ο εκσυγχρονισμός του πολέμου έχει αυξήσει τις επιπτώσεις που έχουν οι συγκρούσεις στο περιβάλλον, ιδιαίτερα με τη δημιουργία χημικών και πυρηνικών όπλων, τα οποία έχουν προκαλέσει τις μεγαλύτερες καταστροφές.
Ο πόλεμος του Βιετνάμ για παράδειγμα, είχε σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, λόγω των χημικών παραγόντων που κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της βλάστησης.
Στο Αφγανιστάν έχουν εξαφανιστεί εντελώς η άγρια ζωή και οι βιότοποι. Ο πόλεμος απογύμνωσε τη χώρα από τη βλάστησή της και πλέον η ξηρασία, η ερημοποίηση και η απώλεια ειδών ζώων είναι πολύ συνηθισμένα.
Στο Ιράκ, στην πόλη Mousal, παρατηρήθηκαν τοξικά χημικά σύννεφα που επηρέασαν τους ανθρώπους και το τοπίο. Στην Υεμένη και τη Γάζα, οι υποδομές νερού, καθώς και το δίκτυο χρήσης υπόγειων υδάτων και των μονάδων αφαλάτωσης έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές λόγω φρίκης πολέμων προκαλώντας έτσι κινδύνους τόσο για τον περιβάλλον όσο και για τη δημόσια υγεία.
Η γενοκτονία στην Ρουάντα προκάλεσε μεγάλη πίεση στο περιβάλλον λόγω της μαζικής μετανάστευσης προς τα στρατόπεδα μετανάστευσης στην Τανζανία και τη σημερινή Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
Οι πυρκαγιές πετρελαίου που ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου του Ιράκ έχουν προκαλέσει τρομερή περιβαλλοντική υποβάθμιση και έχουν ρυπάνει τεράστιες περιοχές.
Παρόμοια προβλήματα έχουν σημειωθεί σε χώρες όπως η πρώην Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας και η Συρία, όπου οι συγκρούσεις έχουν μολύνει τη γεωργική γη και το πόσιμο νερό.
Η ποιότητα ζωής του ανθρώπου υποβαθμίζεται καταλυτικά σε όλα τα επίπεδα. Κατοικία, τρόφιμα, νερό, αέρας, φάρμακα, ασθένειες, υγεία, κλίμα.
Η καταστροφή του περιβάλλοντος έχει ως αποτέλεσμα αρνητικό αντίκτυπο στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας καθώς και στις προοπτικές ανάκαμψης μετά από ένα πόλεμο.
Ο ΟΗΕ επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των πολέμων και των συγκρούσεων μέσω της οικοδόμησης της ειρήνης, της διατήρησης της ειρήνης και της πρόληψης. Αν καταστραφούν οι φυσικοί πόροι που υποστηρίζουν την ανθρώπινη ζωή, δεν μπορεί να υπάρξει μακροχρόνια ειρήνη.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η διατήρηση της προστασίας του περιβάλλοντος είναι αναπόσπαστο μέρος των στρατηγικών για την πρόληψη των συγκρούσεων, τη διατήρηση της ειρήνης και την προώθηση της ειρήνης, διότι δεν είναι δυνατή η διαρκής ειρήνη εάν καταστραφούν οι φυσικοί πόροι που υποστηρίζουν και συντηρούν τα μέσα διαβίωσης και τα οικοσυστήματα.
Τα διάφορη μέρη που εμπλέκονται στις εχθροπραξίες φέρουν την ευθύνη της τήρησης των διεθνών κανόνων και συμφωνιών που διέπουν το δίκαιο του πολέμου.
Πηγές : https://www.gicj.org/
https://www.internationaldays.org/
https://daccess-ods.un.org/tmp/6282882.69042969.html
https://www.environmentalpeacebuilding.org/
https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N01/475/24/IMG/N0147524.pdf?OpenElement
http://www.un.org/en/events/environmentconflictday/
http://www.earthtimes.org/politics/preventing-exploitation-environment-war-armed-conflict/2239/
http://www.unep.org/northamerica/news/2015/unep-marks-international-day-preventing-exploitation-environment -war-and-armed-conflict
http://www.unric.org/en/latest-un-buzz/27126-international-day-for-preventing-the-exploitation -of-the-environment-in-war-and-armed-conflict-6-november